Partijstandpunten GROEN

Armoedebeleid

Groen staat voor een evenwichtig begrotingsbeleid, met een overheid die investeert, durft hervormen en slim omspringt met overheidsmiddelen.
Een goede begroting biedt antwoorden op budgettaire en andere maatschappelijke uitdagingen: gezonde overheidsfinanciën en een houdbare begroting gaan hand in hand met noodzakelijke investeringen in een gezonde samenleving, nu en in de toekomst. 
De coronapandemie en de energiecrisis die volgde op de oorlog in Oekraïne vroegen om uitzonderlijke investeringen. 
Uitzonderlijk en tegelijk noodzakelijk: zonder die maatregelen zouden we er nu veel minder goed voor staan. Maar het huidige niveau van de begrotingstekorten is onhoudbaar op langere termijn. 
De houdbaarheid van de overheidsfinanciën is belangrijk voor toekomstige generaties, net zoals ook het beperken van de klimaatcrisis en het beschermen van onze natuur dat is. 
We moeten dus verstandig omgaan met onze overheidsfinanciën, en die tegelijk genoeg in perspectief plaatsen. We dringen de huidige tekorten op een slimme manier terug, en investeren waar dat nodig is. 
Investeren in eerlijk klimaatbeleid is nodig om een onhoudbare schuld in de toekomst te vermijden. En met een kortzichtig besparingsbeleid dat burgers in onzekerheid stort, worden de toekomstige uitdagingen alleen maar groter. 

  • een houdbaar begrotingstraject dat voldoende rekening houdt met toekomstige uitdagingen
  • een grondige fiscale hervorming. Die verlaagt de belasting op arbeid en vereenvoudigt de fiscaliteit. Als belastingen slim in elkaar zitten, hoeven we er minder te betalen
  • fiscale fraude bestrijden, door de opsporingsdiensten te versterken, betalingen aan belastingparadijzen beter te controleren en belastingverdragen te sluiten met andere landen 
  • investeringsbeleid voor een duurzame en rechtvaardige economie. Daarvoor trekken we publieke investeringen verder op naar 4% van het bbp
  • een hervorming van de Europese begrotingsregels, die de houdbaarheid van overheidsschulden garandeert, maar ook kwaliteitsvolle investeringen toelaat die essentieel zijn voor een rechtvaardige en duurzame klimaattransitie
  • investeren in mensen. Want opleiding, een goede gezondheid en toegang tot werk zijn voorwaarden voor een gezonde economie
  • een nationale ontwikkelingsbank oprichten voor de financiering van duurzame projecten zoals energierenovaties en meer hernieuwbare energie
  • fossiele subsidies laten uitdoven. Ze kosten handenvol geld en drijven ook andere uitgaven op, zoals de kosten van files,gezondheidszorg, en uitgaven voor klimaatbeleid
  • bedrijfssubsidies meer doelgericht inzetten 
  • onnodige publieke uitgaven terugdringen door sterker in te zetten op preventie. De middelen voor gezondheidspreventie trekken we daarom geleidelijk op tot 5% van de gezondheidsuitgaven
  • op elk beleidsniveau evolueren naar een welzijnsbegroting. De begrotingsplanning baseren we op het bevorderen van menselijk welzijn, levenskwaliteit en het behoud van de natuurlijke rijkdom

Onderwijs

Groen strijdt voor een eerlijke start voor iedereen, en het onderwijs is de uitgelezen plek om dat waar te maken. 
We maken van de school een plek waar je elke dag jezelf kunt zijn. 
Van de kleuterklas tot het volwassenenonderwijs krijg je de ondersteuning die je nodig hebt om te leren, te ontdekken en te ontwikkelen. 
Goed onderwijs legt de basis voor je latere leven. Op school leer je wat je moet kunnen en weten om als kritische burger het leven in te stappen. 
Goed onderwijs zorgt voor de leerlingen, met extra aandacht voor wie dat nodig heeft. 
Kansen in het onderwijs worden nog te veel bepaald door de plaats waar je opgroeit. Wij gaan voor onderwijs dat eerlijke kansen geeft aan élke leerling. 
Dat is onderwijs waarin schoolkosten geen drempel vormen voor je studiekeuze, waar je de begeleiding krijgt die jij nodig hebt, en waar discriminatie geen plaats heeft. 
Het lerarentekort zet eerlijke kansen op school onder druk. Groen wil dat elke leerling kan rekenen op een goede leerkracht, want alles staat of valt met de mensen voor de klas. 
En die mensen verdienen de juiste omkadering en ondersteuning om kwaliteitsvol onderwijs te kunnen geven aan elke leerling. 
Goede leerkrachten naar het onderwijs halen en in het onderwijs houden wordt één van de grote uitdagingen van de volgende regeerperiode.

  • het lerarentekort aanpakken, onder meer via een startersstatuut voor beginnende leerkrachten, met werkzekerheid, minder lesuren en meer begeleiding
  • meer samenwerking mogelijk maken tussen leerkrachten in en naast de klas
  • meer geld en tijd voor professionalisering van leerkrachten
  • schoolteams versterken met personeelsleden met verschillende expertises, zoals administratief personeel, psychologen of logopedisten
  • schoolteams diverser maken via een inclusief aanwervingsbeleid
  • onderwijsongelijkheid tegengaan door de sociale mix op scholen te verhogen
  • de kwaliteit van onderwijs garanderen met een rijk aanbod. Naast basisvaardigheden, zoals taal en rekenen, is er plaats voor maatschappelijke thema’s zoals burgerschap, relaties, duurzaamheid en mediawijsheid
  • dat elk kind gratis naar school kan. We voorzien gratis schoolmateriaal voor elk kind en kostendekkende schooltoelages voor gezinnen met lage inkomens
  • inclusief onderwijs voor leerlingen met een beperking
  • een voedzame, lekkere en duurzame schoolmaaltijd voor elk kind. Voor kinderen van ouders die moeilijk rondkomen, is die maaltijd gratis
  • toegankelijk hoger onderwijs door voldoende hoge studiebeurzen en betaalbare studentenwoningen
  • scholen, hogescholen en universiteiten zonder racisme, discriminatie of grensoverschrijdend gedrag, onder meer via vorming van personeel en een goede klachtenbehandeling
  • het welzijn van leerlingen bevorderen met een gezond evenwicht tussen vrije tijd en schoolwerk, een helder smartphonebeleid op school en versterkte leerlingenbegeleiding
  • recht op deconnectie buiten de schooluren voor leerlingen en leerkrachten
  • van elke school een brede school maken, waar kinderen ook na de lesuren terechtkunnen voor sport en cultuur
  • verouderde schoolgebouwen toegankelijk, comfortabel en duurzaam maken

Wonen

Iedereen heeft recht op een dak boven het hoofd. Wij willen een kwaliteitsvolle en betaalbare woning voor iedereen. We willen dat je ook na het betalen van de huur of je lening nog genoeg geld overhoudt voor een menswaardig bestaan. De voorbije Vlaamse regeringen zonder Groen hebben het woonbeleid verwaarloosd. Huren is duurder dan ooit en bijna 180.000 mensen hebben recht op een sociale woning, maar kregen niet meer dan een plaats op de wachtlijst. Het is hoog tijd voor een andere aanpak. We willen huisvesting weer meer in handen nemen. We garanderen het recht op goed en betaalbaar wonen, en zorgen voor een warme thuis voor iedereen, ook voor wie moeilijk rondkomt. Je ergens thuis kunnen voelen, is immers het begin van alles. Een sterke basis waarop je jouw leven kunt bouwen.

  • een groot potentieel creëren voor betaalbare woningen met gerichte verdichtingsoperaties
  • voorkomen dat woningprijzen stijgen door speculatie
  • meer grond in publieke handen
  • een betere bestrijding van leegstand
  • via erfpachtconstructies en Community Land Trusts mensen toegang geven tot een koopwoning terwijl de grond in collectieve handen blijft
  • huurprijzen objectief laten ramen, rekening houdend met de ligging en eigenschappen van de woning
  • van 9-jarige huurovereenkomsten opnieuw de norm maken, want kortere huurcontracten zorgen voor minder woonzekerheid en hogere prijzen
  • de wachtlijsten voor sociale woningen helemaal wegwerken tegen 2040
  • het aantal sociale huurwoningen verdubbelen en de bestaande sociale woningen verduurzamen
  • private eigenaars aanmoedigen om hun woning sociaal te verhuren via een woonmaatschappij
  • een snellere en automatische toekenning van de Vlaamse huurpremie voor wie wacht op een sociale woning
  • een einde maken aan dak- en thuisloosheid volgens het principe van ‘housing first’. Pas met een dak boven je hoofd kan je ook de rest van je leven in handen nemen
  • de sociale lening hervormen zodat meer mensen toegang krijgen tot een eigen woning
  • wooncoöperaties aanmoedigen. Dat doen we met snellere vergunningen, de mogelijkheid om in groep een hypotheeklening af te sluiten en een verlaging van de registratierechten voor wooncoöperaties tot het niveau van de eerste en enige woning
  • algemene toegankelijkheidsvereisten bij (ver)nieuwbouw zodat ouderen en mensen met een fysieke handicap altijd terecht kunnen in een geschikte woning